Kadın cinsel işlev bozuklukları çalışmaları incelendiğinde en çok rastlanan bozukluklar; Batıda en yaygın cinsel bozuklukların başında azalmış cinsel istek karşımıza çıkarken (Bodenmann & Ledermann 2006, Bachmann 2006) Doğuda ise ilk sırada vajinismus yer almaktadır. Türkiye’ye bakıldığında ise vajinismus %43-73 oran aralığında, bütün cinsel işlev bozukluklar içinde ilk sırada görebiliriz. (Sungur 1994, Tuğrul & Kabakçı 1997)
Peki vajinusmus nedir? Vajinismus, vajinal kaslarda istemeyerek kasılmaların meydana gelmesiyle yaşanan cinsel ilişkiyi zorlaştıran veya imkansızlaştıran oldukça yaygın bir kadın psikoseksüel problemidir (Er, Özdel & Özpolat, 2010).
Vajinismus cinsel işlev bozukluğu olmasının yanında ruh sağlığı alanıyla da oldukça ilişkilidir. Mevcut semptomlar gözlendiğinde hastaların ikincil bir psikopatolojinin; anksiyete ve mükemmeliyetçilik seviyelerinin tedaviyi etkileyen oldukça mühim faktörler olduğu (Özdel ve Ark. 2012), depresyon, distimi ve uyum bozukluğu gibi psikopatolojik bozuklukların da tanıya eklendiği gözlenmiştir (Eriştiren ve ark. 2001).
Cinsel tabular, kültürel etmenler, ebeveynlerden veya çevreden maruz kalınan cinsellik konusundaki çarpık inanışla, erken çocuklukta travmatize etki doğuracak deneyimler veya yetersiz bilgi vajinismusa neden olabilir (Doğan & Saraçoğlu, 2008)
Vajinismus tedavisinde BDT ile çalışıldığı tedavi planlarında iyileşmede %25-%100 oran aralığında değişen farklılıklar gözlemlenmiştir. (Kabakçı & Batur 2003, Kuile ve ark. 2007)
Yapılan çalışmalar ışığında; travmatik deneyimler, yanlış bilgilenmeler ve kültürel tabular ile cinselliğin hayatın içinden çıkarılıp çok ütopik yerlere konulması ve bilimsel verilerle değerlendirilmemesi nedeniyle cinsel sağlık sorunları ve özellikle vajinismus toplumumuz kadınlarında üst sıralarda görülen bir problem haline gelmiştir.
Evlilikten önce çok abartılan veya çok kötülenen veya tamamen yok sayılan veya tamamen yasaklanan bu cinsellik tabusu sebebiyle, çoğu kadın evlilik hayatında sorun yaşamakta. Bu konuda bilinçlenip doğru davranışları sergilemek hem ebeveynlerin, hem de toplumun bir sorumluluğu olarak görmediğimiz sürece, toplumumuzda kadınlar üzerinde açılan yaralar her geçen gün artmaya devam edecektir. Doğru bilgileri doğru kaynaklardan ve doğru zamanlarda almak hayati önem taşır.
Zümrüt Bilgin & Nuran Kömürcü: “Kişilik özellikleri, duygular, bilişsel işlevler, geçmiş yaşantılar travmalar, öğrenilmiş davranış modelleri vb. gibi psikolojiyi etkisi altına alan temel bileşenler cinselliğe yaklaşımımızı ve seçimlerimizi belirler. Kadının cinsel sağlığı ve cinsellik ile ilgili sorunların çözümü sürecinde bakımın kalitesini ve bakım sonuçlarını iyileştirmek, klinik uygulamalarda ve hasta bakım sonuçlarında fark yaratmak için cinsellikle ilgili değerlendirme ve tedavi aşamasında kanıt temelli yaklaşımların benimsenmesi ve standardize edilmesi bu açıdan önemlidir.” (2016)
Kaynakça:
APA, (1994). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, (DSM-IV). American Psychiatric Association. Washington, DC.
Kadir Özdel, Ayşegül Yılmaz, Özge Çeri, Hakan Kumbasar (2012).
Vajinismus Tedavisinde Tedavinin Tamamlanmasını Yordayan Etmenler. Türk Psikiyatri Dergisi 2012;23.
Yıldırım, E.A., Hacıoğlu Yıldırım, M., & Karaş, H. (2019). Yaşam boyu vajinismus tanısı konulan kadınlarda depresyon ve anksiyete bozukluklarının yaygınlığı ve cinsel işlevlerle ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 30(1), 9-15.
Eristiren, P., Incesu, C., Yetkin, N., & Alpay, N. (2001). Cinsel ve evlilik terapilerine basvuran kadinlarda psikiyatrik komorbidite ve evlilik iliskisi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 14, 132-41.
Sultan Doğan, Gamze Varol Saraçoğlu. (2008). Yaşam Boyu Vajinismusu Olan Kadınlarda Cinsel Bilgi, Evlilik Özellikleri, Cinsel İşlev ve Doyumun Değerlendirilme
Trakya Univ Tip Fak Derg 2009;26(2):151-158
Ter Kuilea M. M, Van Lankveldb J. J. D. M, De Groota E (2007). Cognitive-behavioral therapy for women with lifelong vaginismus: Process and prognostic factors. Behaviour Research and Therapy, 45, 359-373.
Sungur M (1994) Evaluation of couples referred to a sexual dysfunction unit and prognostic factors in sexual and marital therapy. Sexual and Marital Therapy, 9(3), 251-265.
Özdel Kadir (2009) Bilişsel Davranışçı Terapi İle Tedavi Edilen Vajinismus Olgularında Tedavi Öncesi ve Sonrası Depresyon, Anksiyete ve Mükemmelliyetçilik Düzeyleri. Ankara
Kabakçı E, Batur B. (2003) Who benefits from cognitive behavioral therapy for vaginismus. Journal of Sex & Marital Therapy, 29(4), 277- 288.
Bachmann G. (2006) Female sexuality and sexual dysfunction: Are we stuck on the learning curve. The Journal of Sexual Medicine, 3, 639- 645.
Münevver Hacıoğlu Yıldırım (Aralık,2016). Vajinismusun Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri Açısından Diğer Cinsel İşlev Bozuklukları ile Karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri 2017;20:37-44. DOI: 10.5505/kpd.2017.07379
Tuğrul C, Kabakci E. Vaginismus and its correlates (1997). Sex Marital Ther; 12:1, 23-34.
Sungur M. The role of cultural factors in the course and treatment of sexual problems. In: Hall K, Graham C, editors. The Cultural Context of Sexual Pleasure and Problems: Psychotherapy with Diverse Clients. New York: Routledge, 2012, 308-329.
Zümrüt Bilgin, Nuran Kömürcü (2016). Kadın Cinselliği ve Kanıt Temelli Yaklaşımlar. Androloji Bülteni; 18(64): 48–55. Derleme.
Okan Er , Kadir Özdel , Gül Yılmaz Özpolat Ayşe (2010). Vajinismus. Kriz Dergisi 18(3), 37-46. doi:10.1501/Kriz_0000000324
Özdel, K., Yılmaz, A., Çeri, Ö. ve Kumbasar (2012). Vajinismus tedavisinde tedavinin tamamlanmasını yordayan etmenler. H. Türk Psikiyatri Dergisi, 23(4), 248-254. doi: 10.5080 / u6622