Hayatımız boyunca pek çok olumsuz ya da bizi zorlayan olaylarla karşı karşıya geliriz. Kimimiz için yaşanılan olumsuzlukları, zorlukları atlatmak ya da baş etmek daha kolaydır ama kimimiz için çok zordur. Yaşanılan zorluklar karşısında bizlerin davranışlarını, baş etmelerini farklı kılan ruhsal özelliğimiz ‘psikolojik sağlamlıktır’. Psikolojik sağlamlık, çok zor koşullara karşın kişinin bu olumsuz koşulların üstesinden başarıyla gelebilme ve uyum sağlayabilme yeteneği anlamına gelmektedir (Öz ve Yılmaz, 2009). Psikolojik sağlamlılık kişiye özgü ve gelişebilen bir beceridir bu yüzden Amerikan Psikoloji Birliğinin (APA) Psikolojik Sağlamlığa Giden Yol programı ve UNİCEF’in Psikolojik Sağlamlık İnşa programı gibi pek çok psikolojik sağlamlılık programları bulunmaktadır.
Peki neden psikolojik sağlamlık bu kadar önemlidir ve gelişmesi için programlar vardır?
Hayatımızda karşımıza neler çıkabileceğini bilemeyiz ve engelleyemeyiz örneğin kayıp, ayrılık, doğal afetler, hastalıklar karşılaşabileceğimiz kaçınılmaz olumsuz yaşam olaylarıdır. Tam da bu noktada engelleyemeyeceğimiz zorlukların üstesinden gelmemiz, uyum sağlamamız, gelişmemiz, öğrenmemiz ve başa çıkmabilmemiz için psikolojik sağlamlığın güçlenmesi önemlidir.
Psikolojik sağlamlıkla ilgili yapılan çalışmalarda, psikolojik sağlamlık düzeyleri yüksek bireylerin, karşılaştıkları yoksulluk, şiddet, hastalık ve daha pek çok stresli yaşam olayıyla, daha başarılı bir biçimde mücadele ettikleri saptanmıştır. Bu bireylerin, aynı zamanda etkili problem çözme yeteneği ve etkili kişiler arası iletişim becerileri gibi olumlu özelliklere sahip oldukları vurgulanmıştır. (Öz ve Yılmaz, 2009).
Psikolojik sağlamlığınızı geliştirmeyi sağlayacak bazı yöntemler vardır, bunlardan bazıları:
- Manevi olarak iyi hissettirecek rutinler ya da aktiviteler belirleyin
- Mükemmeliyetçi olmayı bırakın
- Üstesinden geldiğiniz, geliştiğiniz olayları ve becerilerinizi gözden geçirip gelişiminizin farkına varın
- Bedeninizle, ruhunuzla, sağlığınızla ilgilenin
- Hayatınıza anlam katacak, size iyi hissettirecek, ilham verecek amaçlar bulun
- Zorlu durumlar, stresli olaylar yaşayabilirsiniz ve bunu engelleyemezsiniz kabul edin
- Duygularınıza ve kendinize şefkat gösterin
- Değişime açık olun hayatınız değişebilir direnmeyin
- En önemlisi hayatınızda sizi zorlayan durumların farkına varıp psikolojik yardım alın
Kişinin hayatına hangi pencereden baktığı çok kıymetlidir bu yüzden psikolojik sağlamlılığın gelişmesi kişinin baktığı pencerenin aydınlanmasına ve yaşamın daha güçlü bir şekilde devam etmesine katkı sağlar.
KAYNAKLAR:
Diane Coutu. How resilience works? Harvard Business Review, 2002
ÖZ F., & YILMAZ E. (2009). Ruh Sağlığının Korunmasında Önemli Bir Kavram: Psikolojik Sağlamlık. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 82-89.