Öfke tüm insanların engellendiği ya da bir strese maruz kaldığı durumda hissettiği duygudur. Olumlu ya da olumsuz olarak belirtilmekten önce diğer duygular gibi kabul edilmeye ihtiyacı vardır. Çoğu insan günlük hayatında öfke deyince şiddet konusunu ele alıyor ancak şiddet bir davranış biçimidir. Öfke ise bir duygudur.
Öfke normal ve işlevseldir ancak şiddet bize ve çevremize zarar veren ve günlük hayatımıza zarar veren olumsuz etkileyen bir davranış biçimidir. Dolayısıyla öfkeyi olumlu normal bir duygu olarak ele aldığımızda normalleştirebiliriz. Hepimiz günlük hayatımızda öfkelenebiliyoruz. Strese maruz kaldığınızda, engellendiğinizde, günlük hayatımızda işler istediğimiz gibi gitmediğinde bu duyguya kapılmamız aynı gülümsemek, mutlu olmak, hüzünlenmek gibi olumlu bir duygudur bizim için. Öfkeyi hayatımıza nasıl yansıttığımızı ise aslında bizim çocukluk yaşantılarımız, edindiğimiz bilgiler ve maruz kaldığımızda, engellendiğimizde, günlük hayatımızda işler istediğimiz gibi gitmediğinde bu duyguya kapılmamız aynı gülümsemek, mutlu olmak, hüzünlenmek gibi olumlu bir duygudur bizim için. Öfkeyi hayatımıza nasıl yansıttığımızı ise aslında bizim çocukluk yaşantılarımız, edindiğimiz bilgiler ve maruz kaldığımız strestir.
Öfkeyi kontrol altına almak için öncelikle bu duyguyu bir alarma benzeterek ele alabiliriz. Hepimizin evindeki, iş yerindeki alarmlar gibi düşünebiliriz. Önlem olarak binayı boşaltıyoruz. Öfke durumunda da şiddete yönelmeden öfkeyi şiddete dönüştürmeden önce bir sinyal gibi ele alırsak, hayatımızı işlevselleştiririz. Yani öfkelendiğimde aslında şiddete ve saldırganlığa dönüşmeden önce bu davranışı nasıl daha işlevsel hale getiririm? Aslında beni öfkelendiren şey ne? Neye ihtiyacım var? Neyi ifade etmeliyim? Gibi sorularla farkındalık kazanabiliriz.
Öfke ile başa çıkabilmek adına iki gevşeme tekniğinden kısaca bahsedilebilir:
Mola Vermek: Maruz kaldığımız öfkeden uzaklaşmak, ortamı terk etmek en işlevsel yollardan biridir.
Gevşeme Egzersizleri: Sayısal egzersizlerdir. Tepki vermeden önce 100 den geri geri saymak gibi..
Öfke duygusunda amaç, öfkeyi davranışa dönüştürmeden tepkiyi ertelemektir. Hissettiğimiz yoğun öfke duygusunu yatıştırmaktır. Saldırganlaşmadan. Şiddete yönelmeden tepkimi daha mantıklı davranışa dönüştürecek şekilde zihnime bir mola süresi tanımak bizim için çok önemlidir. Eğer bir kişi bunu yönetemiyor, elinden bir şey gelmiyorsa bu konuda bir uzmana yönlendirilmelidir. Profesyonel destek kişinin kendisini ve duygusunu anlaması ve davranışını kontrol etmesi için çok önemlidir.
Kaynak:
Leland R. Beaumont, Emotional Competency, Anger, An Urgent Plea for Justice and Action, Entry describing paths of anger
Novaco, R. (1975). Anger control: The development and evaluation of an experimental treatment. Lexington, MA: Heath.
Beck, Richard; Fernandez, Ephrem (1998). \"Cognitive-Behavioral Therapy in the Treatment of Anger: A Meta-Analysis\" (PDF). Cognitive Therapy and Research. 22 (1): 63–74. doi:10.1023/A:1018763902991. S2CID 5209157. Archived from the original (PDF) on 2006-09-05. Retrieved 2007-02-05.
Frederiksen, L.W.; Eisler, R.M. (1977). \"The control of explosive behavior: A skill development approach. In D. Upper (Ed.), Perspectives in Behavior Therapy. Kalamazoo, MI: Behaviordelia. Ranhiam, S., LeFebre, C., and Jenkins, J.O. 1980. The effects of social skills training on behavioral and cognitive components of anger management\". Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry. 11: 3–8.
Leventhal, H.. Emotions: A basic problem for social psychology. In C. Nemeth (Ed.), Social psychology: Classic and contemporary integrations. Chicago: Rand McNally, 1974.
Kolko, D.J., Dorsett, P.G., and Milan, M. (1981). A total assessment approach to the evaluation of social skills training: The effectiveness of an anger control program for adolescent psychiatric patients. Behavioral Assessment, 3, 383–402.
Glick, B.; Goldstein, A.P. (1987). \"Aggression replacement training\". Journal of Counseling and Development. 65 (7): 356–361. doi:10.1002/j.1556-6676.1987.tb00730.x.
Reid, D., Dorr, J., Walker & J Bonner (eds.), New York:Norton (1971).
Bandura, A. Aggression:A social learning analysis. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall, 1973.
