Günümüz şartları içerisinde kendinizi pek çok kez ‘’Bir psikoloğa ihtiyacım var mıdır?’’ ya da ‘’Bir psikoloğa gitmeye ihtiyacım olduğunu nasıl anlarım?’’ sorularını sorarken yakalıyor olabilirsiniz. Bu iki soruyu cevaplayabilmek için öncelikli olarak psikoterapinin ne olduğunu ve psikoloğa gittiğinizde sizi neyin karşılayacağını bilmeniz gerekir. 

En kısa haliyle psikoterapi, insanın davranış, düşünce ve duygularını, içerdiği pek çok ekolden biri ile inceleyerek, bireyin ilk ve son seanstaki becerileri arasında belirli bir fark yaratmayı hedefleyen profesyonel bir sanat ve konuşma terapisidir. Tabi ki psikoterapiyi uygulayabilmek için profesyonel bir eğitim almak şarttır.

Terapi bittiğinde ise bireyin, gündelik hayatta karşısına çıkan herhangi bir kontrol dışı ya da olumsuz olayı veya terapiye gelme nedeni olan konuyu tek başına yönetebilir kademede olması öngörülür (Linden, Hewitt, & Şahin, 2015). Sorduğumuz ilk iki soruya dönersek, bu soruların matematik ya da fizik bilimindeki formüller kadar kesin bir yanıtı olmayacaktır çünkü psikoloğa gitme ihtiyacı ve nedeni kişiden kişiye farklılık gösterebilir ancak bu durum soruların cevaplanamaz olduğu anlamına gelmiyor.

Aslına bakarsanız, her negatif ya da stresli durum karşısında verdiğimiz tepki ya da alışılmadık hisler psikoloğa gitmeye hemen ihtiyacımız olduğu anlamına gelmez. Fakat bazen hayatınızı uzun süredir olumsuz etkileyen his ve davranışlar dayanılmaz olur, işte bu durumda psikoloğa gitme ihtiyacınız ortaya çıkabilir (American Psychological Association, 2017). Psikoloğa gitme nedenlerine spesifik örneklendirmeler yapacak olduğumuzda temel olarak;

- Hayatınızda yolunda gitmeyen, size rahatsızlık veren bir durum ya da olay karşısında ne yapacağınızı bilemiyorsanız ve bu olayları eskisi gibi yönetebilmekte zorlanıyorsanız,

-Duygularınızı tam olarak anlayamadığınızı ve kontrol edemediğinizi düşünüyorsanız, kaygı & korku & üzüntü & umutsuzluk & stres & endişe & öfke ve son zamanlarda hayatınızın merkezinde yer alıyorsa,

-Son zamanlarda ikili ilişkilerinizde, eşiniz, anne babanız, iş arkadaşlarınız, çocuklarınız veya sosyal çevreniz ile sık sık problemler yaşıyor ve anlaşılmadığınızı hissediyorsanız (Shaban, 2020),

-Psikoterapi almak çoğu zaman birine dert anlatmak ya da biriyle konuşmak olarak algılanır. Artık sorunlarınızı ya da yaşadığınız olayları çevrenizden birine anlattığınızda yargılanmaktan yorulduysanız, akıl almaktan veya sizi başka birinin yönlendirmesinden tatmin olamıyorsanız,

-Belirli düşünceler üzerinde sürekli kafa yoruyorsanız, çeşitli kötü davranışları tekrarlama eğilimindeyseniz (Sık alkol, sigara, uyuşturucu tüketimi, yeme alışkanlıklarında ve uyku düzeninde olumsuz yönde değişiklikler.) (Shaban, 2020),

-Yakın bir zamanda veya önceden yaşadığınız ama atlatamadığınız herhangi bir yas veya kayıp öykünüz varsa ve bu öykü sizi olumsuz yönde etkiliyorsa (Shaban, 2020),

-Profesyonel bir psikoloğun sizi psikoterapi sınırları içerisinde yargılamadan, yönlendirmeden, hem kendinizi anlamanıza yardımcı olarak hem de hayatınızdaki neden ve sonuç ilişkilerine odaklanarak dinlemesine ihtiyacınız varsa,

-Tüm bunların dışında sadece kendinizi daha yakından tanımak, yaptığınız davranışların nedenlerini anlamak, duygularınızı anlamak, düşünce dünyanızın temellerini anlamak için hiçbir sorununuz olmaksızın psikoloğa gidebilirsiniz.

Pek çok madde saymış olsam dahi, inanın psikoloğa gitme ihtiyacının nedenleri bu maddelerle sınırlı değil. Saydığımız maddeler özelinde, psikoloğa gitmek veya psikoterapi almak ihtiyaç temelli ve kişiye özgü bir durumdur yorumunu yapabiliriz. Tüm bunları baz alarak, kendi duygu ve düşüncelerinizi tartıp, psikoloğa gidip gitmemeniz gerektiğini veya başka bir deyişle psikoterapi almaya ihtiyacınız olup olmadığını gözlemleyebilir ve buna karar verebilirsiniz. Psikoterapistlere göre, danışanın psikoterapi için istekli ve hazır olması psikoterapiden alınacak sonucu ve farkındalık seviyesini olumlu yönde etkileyen bir faktördür. Unutmayın ki, psikoterapi için hazır oluşluluk oldukça önemli. Bu yüzden, psikoterapi süreci için adım atmaktan çekinmemenizde, aynı zamanda da psikoterapiye istekliliğiniz konusunda kendinizden emin olmanızda fayda var. (Linden, Hewitt, & Şahin, 2015)

Kaynak:

American Psychological Association. (2017). How Do I Know If I Need Therapy?.

https://www.apa.org/ptsd-guideline/patients-and-families/seeking-therapy

Linden, W., Hewitt, P. L., & Şahin, M. (2015). Klinik psikoloji: Bir modern sağlık uzmanlık alanı. Ankara: Nobel.

Shaban, N. (2020, June 28). Bir Psikoloğa Ne Zaman Görünmelisiniz?. TimeBalkan.

https://timebalkan.com/birpsikologanezamangorunmelisiniz/fbclid=IwAR1umdgHwza6PWsU5oCS_KuYg3LmNZF3nBDpQ5fCAADg0 3bg-8qLvRqWRsc