Doğuştan ya da sonradan oluşan kas-iskelet-sinir sistemini ilgilendiren hastalık veya yaralanmaların yol açtığı kayıplara bağlı olarak; bedensel yeteneklerini çeşitli derecede kaybeden, toplumsal yaşama uyum sağlama ve günlük gereksinimlerini karşılamada güçlükleri olan, korunma, bakım, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerine ihtiyaç duyanlar için bedensel engeli olan birey ifadesi kullanılmaktadır.
Omurilik yaralanmaları, çocuk felci, ampütasyon, selebral palsi, nöromuscular bozukluklar ve inme; bireylerde bedensel engele sebep olan hastalıklar ve durumlardan bazılarıdır.
Bedensel engeli olan kişiler; birilerine bağımlı olmak, pasif yaşam ve günlük hayat aktivitelerinden uzak kalmak gibi sebeplerden sıklıkla fiziksel, duygusal ve psikolojik stres yaşarlar. Fiziksel aktivelerin azlığı da motivasyon ve mod düşüklüğü, depresyon ve çaresizlik hissine sebep olabilir. Bedensel engeli olan bireylerin karşılaştıkları diğer bir sorun da ailelerin engeli kabul etmekte zorlanması ya da bireye karşı aşırı koyucu olmalarıdır.
Hem dünyada hem de ülkemizde bedensel engeli olan bireylere karşı tutum ve davranışlar tam olarak değişebilmiş değildir. Bilgisizlik ya da empati eksikliği gibi sebepler negatif tutumlara ya da önyargılı düşünce ve davranışlara sebebiyet verebilir. Ne olursa olsun bu durum, bedensel engeli olan bireyler için en büyük problemlerden biridir. Ayrıca binaların ve sokakların engeli olan bireylerin ulaşımı için uygun olmaması da onlara göz ardı edildiklerini hissettiren, psikolojik olarak yıpratıcı bir durum olabilir.
Bunlar ve sayısız başka sebeplerden dolayı bedensel engeli olan bireyler sıklıkla psikolojik desteğe ihtiyaç duyabilir. Bu yüzden hem bireysel terapi hem de grup terapisi etkin olarak kullanılır. Zaman zaman eş ve ailenin terapi sürecine dahil edilmesi de terapiden verimli sonuçlar alınması için önemlidir.
Ancak bedensel engeli olan bireyler psikoterapiye ulaşmada bazı zorluklar yaşamaktadır. Sokakların, kaldırımların, binaların ya da toplu taşıma araçlarının engeli olan bireylerin kullanımına uygun olmaması terapiste ulaşımını zorlaştırabilir. Bu durumda çevrimiçi terapi kolaylık sunan bir seçenek olabilir. Unutmayalım ki her bireyin toplu taşımada rahatça seyahat etmeye ve konforlu bir sosyal hayat sürmeye hakkı vardır. Umuyoruz ki bu konuda anlamlı adımlar atılabilir ve ön yargıların olmadığı bir dünya inşa edilebilir.
Kaynaklar:
Altun, B. Bedensel engellilerin sportif aktivitelere katılımının yaşam kalitesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2010.
Rui Aragao Oliveira, R. A., Milliner, E.K. & Page, R. (2004). Psychotherapy with Physically Disabled Patients. The American Journal of Psychotherapy, Vol. 58 , No. 4 , 2004.
