Ortak olmak her sevince her derde kedere ve yürümek ömür boyu beraberce el ele…

Bazı insanlar hayatımızın tam orta yerinde kendilerine yer edinirler. Güldüğümüzde, ağladığımızda başımıza bir şey geldiğinde, saatlerce bir masada oturup yeri geldiğinde kahkahalar eşliğinde kocaman ağız dolusu gülümsemelerimizde, gözlerimizden akan yaşa bir mendil uzatan, başımızı omzuna koyabileceğimiz dostlarımız, sırdaşlarımız hatta yol arkadaşlarımız diye tabir ettiğimiz o insan veya insanlar... 

Arkadaşlık psikolojisi, nasıl oluştuklarını, nasıl sürdürülebileceklerini ve neden bazı insanların diğerlerinden daha fazla arkadaşı olduğunu anlamayı içerir. Arkadaşlık üzerine çalışan psikologlar, okuldaki arkadaşlıklar, sonraki yaşamdaki arkadaşlıklar, aynı cinsiyetten arkadaşlıklar ve iş arkadaşı ilişkileri gibi konuları ele alırlar. Ayrıca bazı arkadaşlıkları diğerlerinden daha iyi yapan şeyleri ve belirli kişilik özelliklerinin daha fazla arkadaşlığa yol açıp açmadığını araştırırlar.

Arkadaşlık psikolojisi, son birkaç yılda popülerlik kazanmaya devam eden nispeten yeni bir alandır. Genel olarak sosyal psikoloji alanında yoğun bir ilgi ile ortaya çıkmış ve yakın ilişkilere odaklanması nedeniyle önem kazanmıştır. Bu büyüyen çalışma alanı, yakın insan etkileşimleri de dahil olmak üzere insanlık durumunun tüm yönlerini anlamayı amaçlamaktadır. Bu alanda tartışılan konulardan bazıları, nasıl arkadaş olunacağını, insanların neden diğerlerinden daha fazla arkadaşı olduğunu, bazı arkadaşlıkları diğerlerinden daha iyi yapan şeyleri ve belirli kişilik özelliklerinin daha fazla veya daha az arkadaşlığa sahip olup olmadığını içerir (Wright, 2017).

Peki arkadaş olmanın faydaları nelerdir?

Arkadaş edinmenin birçok faydası vardır. Hayatınızdaki diğer birkaç kişiyle iyi bir ilişkiye sahip olmak, beyniniz ve vücudunuz için sağlıklıdır. Araştırmalar, güçlü arkadaşlık bağına sahip kişilerin yaşlılıkta daha iyi bilişsel işlevlere sahip olduğunu ve arkadaşlıkların hem zihinsel hem de fiziksel sağlığa faydalı olduğunu gösteriyor. Ayrıca, arkadaşlığın faydalarından bazıları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Daha iyi zihinsel sağlık durumu – Arkadaşlar duygularınızı düzenlemenize yardımcı olur, size hayata olumlu bir bakış açısı kazandırır ve ihtiyacınız olduğunda sizi destekler. Ayrıca stres ve depresyona karşı tampon görevi görebilirler.

• Daha iyi fiziksel sağlık- Arkadaşlarınız sizi egzersiz yapmaya, sağlıklı beslenmeye ve kendinize dikkat etmeye teşvik ediyor. Ayrıca hastalık veya yaralanma gibi zor zamanlarda sosyal destek sağlayabilirler.

• Artan mutluluk- Araştırmalar, güçlü arkadaşlıkları olan kişilerin, olmayanlara göre genellikle daha mutlu olduğunu göstermiştir. Mutluluk bulaşıcıdır, bu yüzden arkadaşlarınız mutlu olduğunda size bulaşır.

• İş yerinde daha yüksek performans- İyi bir arkadaşlık ve aile hayatı dengesine sahip olmak, işte daha üretken olmanızı sağlayabilir. Buna karşılık, işverenler, güçlü bir kişisel yaşamları olan çalışanlara değer verir, çünkü onların tükenmişlik yaşamaları veya işe gelmemeleri daha az olasıdır (Yashika, 2020).

Arkadaşlıklar ayrıca öğrenmemize, uyum sağlamamıza, problem çözmemize ve birey olarak büyümemize yardımcı olabilir. Bize sosyal beceriler sağlarlar, böylece zorlu sosyal durumlardan geçebilir ve yeni zorluklarla karşılaştığımızda hayatımız boyunca bizi destekleyebilirler( Rubin & Bowker,2018).

Özetleyecek olursak, bazı arkadaşlıkları diğerlerinden daha iyi yapan şeyin ne olduğunu ölçmek zordur. Ancak, bir arkadaşlığı daha değerli kılabilecek bazı faktörler arasında paylaşılan deneyimler ve karşılıklı anlayış sayılabilir. Mizah duygusu da biriyle arkadaş olmaya yardımcı olur. Her iki insan da ilişkiye eşit şekilde yatırım yaptığında ve benzer yaşam deneyimlerine sahip olduğunda, arkadaşlıklar daha güçlüdür. Bir arkadaşta aranacak nitelikler arıyorsanız, empati, esneklik ve özveri gibi özellikler gösterenlere dikkat etmenizde fayda var. Sorunlarınız hakkında konuşabileceğiniz veya işler çok bunaltıcı hale geldiğinde konuşabileceğiniz birinin olması her zaman güzeldir. 

Unutmayalım ki dostluğu veya arkadaşlığı elde etmek zaman ve emek ister. Elbette dostluklar kişiden kişiye değişiklik gösterir. Arkadaşlık bağı karşılıklı sevgi, menfaatsiz ve çıkarsız bir ilişki yolundan geçer. Her ne kadar farklı yaşamlarınız veya idealleriniz olsa da yine o masada oturulur ve yine konuşmalarınızda gelecekte veya şimdi birlikte kurduğunuz hayallerinizden bahsederken bulursunuz kendinizi. En ufak bir hatanızda veya tartışmanızda bile her ne olursa olsun her ne kadar uzağınızda olursa olsun bilirsiniz ki hep oradadır ve olmaya devam edecektir. Arkadaşlık, dostluk saf ve temiz duygularla taçlandırılmış bize verilen en önemli duygulardan biridir. Arkadaşlık denilince gülümseyerek mırıldandığımız eskimeyen o şarkıyı bilirsiniz. Birlikte açıp bu şarkıyı birlikte mırıldanacağınız arkadaşlarınızın olması dileğiyle…

“Ortak olmak her sevince her derde kedere

Ve yürümek ömür boyu beraberce el ele

Olmasın o ta içten gülen gözlerde yaş

Yollarımız ayrılsa bile seninle arkadaş…”

Referanslar:

Rubin, Kenneth & Bowker, Julie. (2018). Friendship. 10.4135/9781506307633.n339.

Yashika, (2020). Friendship Psychology: All About Friendship.MantraCare.

Wright  E., C,. (2017). Psychology of Friendship.J uly 14